رژیم غذایی برای کبد چرب

رژیم غذایی برای کبد چرب همراه با ورزش و فعالیت بدنی تنها راه درمان برای کبد چرب شناخته شده‌اند. با توجه به درصد زیاد شیوع این بیماری بین مردم مخصوصا کسانی ‌که زندگی ساکن و تغذیه ناسالمی دارند، این مقاله کمک می کند تا انتخاب‌های تغذیه ای مناسبی برای درمان کبد چرب داشته باشید. در کنار تغذیه سالم و فعالیت بدنی، تجویز مکمل و کمک گرفتن از دمنوش های گیاهی می‌تواند روند درمان را سریع‌تر کند. بنابراین در این مقاله کمی بیشتر وارد جزئیات رژیم غذایی برای کبد چرب می شویم پس همراه ما باشید.

کبد چگونه چرب می شود؟

بیایید اول عملکرد کبد را بشناسیم.

کبد یکی از ارگان‌های ضروری و حیاتی برای بدن است که وظایف مهمی درقبال سلامتی ما دارد مانند:

تولید اسید صفراوی برای هضم و جذب بهتر چربی‌ها

ذخیره آهن برای بدن

پروتئین سازی

تولید انرژي از مواد مغذی

و…

کبد سالم مقدار کمی چربی دارد ولی زمانی این مساله جدی می‌شود که ۵-۱۰٪ کبد از چربی اشباع شود و متاسفانه کبد چرب خیلی زود پیشرفت می‌کند و باید هرچه زودتر درمان شود.

مراحل کبد چرب به این‌صورت می‌باشد:

1. کبد چرب ساده یا استئاتوزیس
2. استئاتو هپاتیتیس: فرم جدی‌تر کبد چرب چون در این مرحله کبد ملتهب شده است.
3. فیبروزیس: در این مرحله، التهاب مزمن منجر به زخم در بافت کبدی می‌شود ولی کبد همچنان عملکرد نرمال خود را دارد.
4. سیروز: خطرناکترین مرحله کبد چرب که بعد از سال‌ها التهاب  به‌وجو می‌آید. این عارضه معمولا دائمی بوده و باعث از بین رفتن عملکرد کبدی میشود و درنهایت منجر به سرطان کبدی میشود.

البته سال ها طول می‌کشد تا کبد به مرحله چهارم برسد و با اصلاح لایف استایل می‌توانید از پیشرفت کبد چرب جلوگیری کنید.       

علائم کبد چرب

• درد در ناحیه بالا سمت راست
• خستگی شدید
• کاهش وزن بی دلیل
• ضعف

انواع کبد چرب

دو نوع کبد چرب وجود دارد:

کبد چرب الکلی

 ناشی از مصرف زیاد الکل است و درمانش با قطع مصرف الکل اتفاق می‌افتد.

کبد چرب غیر الکلی

این نوع کبد چرب با مصرف الکل مرتبط نیست. این روزها این نوع کبد چرب علاوه بر بزرگسالان، حتی بین کودکان هم شایع شده و آمار کمی نگران کننده هستند.

فاکتورهای ایجاد کننده کبد چرب

• اضافه وزن و چاقی
• مصرف زیاد میوه
• مصرف زیاد شکر و شیرینی
• مصرف چربی‌های اشباع و ناسالم
• تجمع چربی مخصوصا در ناحیه شکم
• دیابت

رژیم غذایی برای کبد چرب

رژیم غذایی برای کبد چرب چندتا فاکتور مهم دارد که اینجا باهم بررسی می‌کنیم:

نوع کربوهیدرات مصرفی مهم است

بله درست خواندید قرار نیست کربوهیدرات را از رژیم غذایی تان حذف کنید ولی نوع کربوهیدراتی که میخورید مهم است. این را فراموش نکنید که علت اصلی بروز کبد چرب، مصرف زیاد کربوهیدرات ساده و قند و شکر است پس سعی کنید کربوهیدرات سبوس دار مانند جو، جودوسر، نان جو، نان جودوسر،‌ آرد جو، برنج قهوه‌ای، نان سبوس دار یا قهوه‌ای و … را در روتین غذایی خود قرار دهید ولی کربوهیدرات ساده را به حداقل مقدار ممکن برسانید. راستی کربوهیدرات ساده کدام اند؟ بخش بعدی را بخوانید.

کربوهیدرات ساده را محدود کنید

کربوهیدرات ساده شامل آرد سفید و محصولاتش، کیک، بیسکوئیت، نان لواش، تافتون، سنگک، بربری و … که میتوانند قند خون را خیلی سریع بالا ببرند و سبب تجمع چربی و افزایش ریسک دیابت شوند.

شکر و هرچیزی که شکر دارد را شدیدا محدود کنید

مصرف زیاد شکر و محصولاتی که باصطلاح Added Sugar  شده‌اند یا به آنها شکر اضافه شده ‌است میتوانند دشمن اصلی کبد و سلول های کبدی باشند. نوشابه،‌ نوشیدنی انرژي زا، مربا، آبنبات و … باعث تولید چربی می‌شوند و این خود عاملی است برای بروز کبد چرب.

مصرف میوه را جدی بگیرید

شاید فکر کنید میوه قند طبیعی دارد پس میتوانید در رژیم خود حتی بجای وعده‌های غذایی میوه مصرف کنید ولی متاسفانه خبر بدی دارم! مصرف زیاد میوه بدلیل قند فروکتوز می‌تواند کبد را به خطر بیندازد چون فروکتوز یک نوعی قند است و در مقادیر بالا می تواند باعث تولید چربی، افزایش چربی خون و در نتیجه بروز کبد چرب شود.

تا میتوانید سبزیجات رنگی مصرف کنید

سبزیجات رنگی مانند کلم بنفش، هویج و … بدلیل اینکه سرشار از آنتی اکسیدان هستند، برای کبد و درمان کبد چرب مفید هستند.

قهوه نقش مهمی برای درمان کبد چرب دارد

مطالعات نشان داده اند که مصرف یک فنجان قهوه در روز می‌تواند برای درمان کبد چرب مفید باشد.

مصرف گوشت قرمز را کم کنید

گوشت قرمز به دلیل چربی اشباع فراوانی که دارد التهاب را در بدن افزایش می‌دهد. طبق رژیم مدیترانه‌ای بهتر است مصرف گوشت قرمز و امعا احشای گوسفند را به دو وعده در هفته محدود کنید و بجای آن، گوشت سفید و ماهی را جایگزین کنید.

چربی های سالم را مصرف کنید

درست است علت اصلی بروز کبد چرب، مصرف زیاد کربوهیدرات ساده و قند و شکر است ولی مصرف زیاد چربی، غذای سرخ‌ کردنی و فست‌ فود می‌تواند درصد چربی کبد را بالا ببرد. مصرف روغن زیتون و امگا۳ موجود در ماهی میتواند کمک بزرگی به روند درمان کند.

عرق کاسنی و شاطره مناسب کبد چرب است؟

در طب سنتی این دو عرق گیاهی برای درمان کبد چرب توصیه شده اند ولی مطالعات نشان داده‌اند مکمل ها و عرقیجات گیاهی در کنار اصلاح لایف استایل میتوانند به روند بهبود کبد چرب کمک کنند.

چه مکمل هایی در کنار رژیم برای کبد چرب استفاده کنم؟

امگا۳

مکمل امگا۳ برای کاهش التهاب ناشی از کبد چرب کمک می‌کند و درصورتیکه داروهای رقیق کننده خون استفاده نمی‌کنید استفاده از امگا۳ توصیه می‌شود.

ویتامین ای

طبق منابع تغذیه، مصرف روزانه ویتامین ای با دوز ۴۰۰ واحد ، به بهبود روند درمان کمک می‌کند.

خارمریم

نتایج مطالعات درمورد تاثیر خارمریم بر سلامت کبد ضد و نقیض هستند برخی معتقدند خارمریم باعث کاهش التهاب و افزایش بازسازی سلول های کبدی می‌شود و از طرفی برخی دیگر هیچ نتیجه مثبتی نشان ندادند. بنابراین مصرف این مکمل بستگی به نظر مشاور تغذیه یا پزشک تان دارد.

لایف استایل خود را تغییر دهید

تغذیه سالم و داشتن فعالیت بدنی دو فاکتوری است که برای درمان کبد چرب باید در اولویت قرار دهید. رژیم غذایی برای کبد چرب باید شامل موارد گفته شده باشد تا بتواند در کنار ورزش اوضاع کبد را بهبود دهد.

مشورت با مشاور تغذیه

درنهایت برای اینکه با خیال راحت از پیشرفت کبد چرب جلوگیری کنید، می توانید با یک مشاور تغذیه مشورت کنید و طبق نظر ایشان پیش بروید

نتیجه گیری

رژيم غذایی برای کبد چرب یک رژيم درمانی محسوب می‌شود و باعث توقف پیشرفت کبد چرب به سمت سیروز می‌شود. در رژیم خود سعی کنید از سبزیجات رنگی و کربوهیدرات سبوس دار استفاده کنید و از مصرف زیاد میوه خودداری کنید. داشتن یک رژیم غذایی سالم، کاهش وزن و فعالیت بدنی تنها راه حل درمان کبد چرب میباشد.