آمپول اوزمپیک برای لاغری: معجزه یا چالش؟بررسی کامل آمپول لاغری محبوب

آمپول اوزمپیک (Ozempic) یک داروی تزریقی است که کاربرد اصلی آن برای کنترل قند خون در بیماران دیابتی است ولی چون باعث کاهش اشتها هم میشود اخیراً از آمپول اوزمپیک برای لاغری نیز استفاده می‌شود و توجه بسیاری از افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند را به خود جلب کرده است.

اوزمپیک چیست؟

داروی اوزمپیک (Ozempic) یک داروی تزریقی از شرکت نوو نوردیسک Novo Nordisk است که حاوی ماده فعال سماگلوتاید می‌باشد. داروی سماگلوتاید با این نام‌های تجاری به فروش میرسد:

• اوزمپیک (Ozempic) به شکل تزریقی
• ویگووی (Wegovy) به شکل تزریقی
• رایبلسوس (Rybelsus) بصورت خوراکی

طبق گفته هاروارد، اخیرا FDA برخی از داروهایی که دوز بالاتری از سماگلوتاید را دارند برای کاهش وزن تایید کرده است مثل آمپول ویگووی اما اوزمپیک در اصل برای کنترل دیابت می باشد که برخی از متخصصین برای کاهش وزن نیز تجویز می‌کنند.

براساس آمار WHO در سال ۲۰۲۲، ۴۳٪ افراد بالای ۱۸ سال دچار اضافه وزن و چاقی هستند.

In 2022, 43% of adults aged 18 years and over were overweight and 16% were living with obesity

بنابراین متخصصین سلامت همیشه به فکر راه‌هایی برای حل این مشکل هستند که یکی از جدیدترین روش‌ها، استفاده از اوزمپیک برای لاغری است که در اصل این آمپول برای درمان دیابت نوع دو طراحی شده است اما به خاطر اثرات شگفت‌انگیزش در کاهش وزن، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. آمپول اوزمپیک اولین بار به عنوان یک داروی درمانی برای دیابت نوع 2 در سال 2017 تأییدیه FDA را گرفت و در ژوئن 2021 سماگلوتاید با دوز بالاتر تحت عنوان ویگووی تائیدیه FDA را برای کاهش وزن دریافت کرد.

سماگلوتاید آگونیست گیرنده پپتید 1 شبه گلوکاگون (GLP-1) است و در کنترل قند خون بیماران دیابتی بسیار موثر است. اوزمپیک نیز از طریق تحریک گیرنده‌های GLP-1 در لوزالمعده عمل کرده و ترشح انسولین را افزایش می‌دهد. این فرایند منجر به کاهش سطح قند خون و در عین حال کاهش اشتها و وزن فرد می‌شود.

هر چند داروی اوزمپیک برای کاهش وزن تاییدیه ندارد اما امروزه بسیاری از متخصصان، در شرایط خاصی از این دارو بعنوان جایگزینی برای جراحی چاقی استفاده می‌کنند و البته که باید در کنار مصرف این آمپول با هدف کاهش وزن، تغذیه مناسب و ورزش داشته باشید و نکته مهمی که در مورد تزریق این دارو برای لاغری وجود دارد، این است که اکثر مواقع با قطع کردن آن، وزنی که کم شده است مجدد برمی‌گردد.

نحوه تاثیر داروی اوزمپیک برای لاغری

هورمون GLP-1 از سلول‌های روده ترشح می‌شود و از طریق تاثیر بر سلول های بتا پانکراس باعث افزایش ترشح انسولین می شود و در تنظیم قند خون موثر است. از طرفی با تاثیر بر مغز، باعث کند شدن حرکت دستگاه گوارش و معده شده و از این طریق باعث کاهش اشتها می شود و درواقع لاغری با اوزمپیک به خاطر تقلید این دارو ازGLP-1 و تاثیرات آن بر کنترل قند خون و کاهش وزن در افراد مبتلا به دیابت است. کاهش وزن یکی از اثرات جانبی اوزمپیک در بیماران مبتلا به دیابت است که می تواند تاثیر به سزایی در کنترل قند خون، عملکرد انسولین و بهبود مقاومت به انسولین داشته باشد. نحوه تزریق آمپول اوزمپیک برای لاغری، بصورت زیر پوستی به شکم، ران یا بازو با استفاده از قلم تزریق می باشد و این دارو نباید عضلانی تزریق شود.

فواید استفاده از اوزمپیک برای کاهش وزن

تزریق اوزمپیک برای لاغری

یکی از بزرگترین مزایای داروی اوزمپیک، فراهم کردن یک مسیر موثر برای کاهش وزن درکنار اصلاح سبک زندگی میباشد. تحرک بدنی درکنار تغذیه سالم دو فاکتور مهم برای کاهش وزن هستند و گاهی اوقات استفاده از داروها و مکمل ها تحت نظر متخصص می توانند کمک کننده باشند. البته یادآوری می کنیم که اوزمپیک به منظور کاهش وزن تائیدیه لازم را ندارد و اغلب برای کنترل دیابت تجویز می شود که کاهش وزن یکی از تاثیرات جانبی آن است.

تزریق اوزمپیک برای کنترل قند خون

اوزمپیک در سال ۲۰۱۷، برای اولین بار به عنوان درمانی برای دیابت نوع 2 تأییدیه FDA را دریافت کرد. این داروها تحولی در کنترل قند خون در افرد دیابت نوع دو هستند که می‌توانند قند خون را به صورت موثری کنترل کرده و از بروز عوارض ناشی از دیابت در درازمدت جلوگیری کنند. همچنین اوزمپیک باعث کاهش خطر سکته مغزی، حمله قلبی یا مرگ در مبتلایان به دیابت نوع ۲ که همزمان به بیماری‌های قلبی و عروقی نیز مبتلا هستند، می‌شود. سماگلوتاید در دیابت نوع یک تجویز و استفاده نمی‌شود.

فرق اوزمپیک با ویگووی چیست؟

اوزمپیک و وگووی هردو توسط شرکت نوو نوردیسک تولید می‌شوند و هر دو حاوی سماگلوتاید هستند اما هدف تجویز و مصرف و نوع تائیدیه هردو با هم فرق دارد.

وگووی حاوی دوزهای بالاتری از سماگلوتاید است که برای کاهش وزن طراحی شده است درحالیکه اوزمپیک دوزهای کمتری از سماگلوتاید را دارد و به ‌طور خاص برای بیماران دیابت نوع ۲ توسعه یافته است که درکنار کنترل قندخون کمی کاهش وزن نیز می‌دهد.

وگووی در سال ۲۰۲۱ توسط FDA برای مدیریت اضافه وزن مزمن تأیید شد اما اوزمپیک در سال ۲۰۱۷،  تائیدیه FDA  را برای تجویز در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ دریافت کرد.

عوارض اوزمپیک

هرچند اوزمپیک مزایای زیادی برای کاهش وزن دارد، اما مانند هر داروی دیگری ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. برخی از عوارض رایج شامل:

• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• یبوست
• دردهای شکمی
• و در موارد نادر، مشکلاتی مانند التهاب پانکراس یا واکنش‌های آلرژیک گزارش شده است.

صورت اوزمپیک

طبق گفته دانشگاه هاروارد، صورت اوزمپیک یکی از عوارض احتمالی تمام داروهای آگونیست 1GLP- است. صورت اوزمپیک اصطلاحی است که اخیراً برای اشاره به یکی از عوارض جانبی احتمالی کاهش وزن سریع ناشی از مصرف داروهایی مانند اوزمپیک به کار می‌رود. این عارضه شامل تغییراتی در ظاهر صورت به دلیل کاهش سریع چربی زیرپوستی است که می‌تواند باعث شود صورت لاغرتر، پیرتر و خسته‌تر به نظر برسد.

مدیریت عوارض جانبی

برای کاهش این عوارض، مصرف اوزمپیک باید به تدریج و طبق دستور پزشک آغاز شود. همچنین نوشیدن آب کافی و مصرف وعده‌های غذایی کوچک و منظم می‌تواند به کاهش مشکلات گوارشی کمک کند.

چه کسانی نباید از اوزمپیک استفاده کنند

افرادی که در شرایط زیر قرار دارند، معمولا داروی اوزمپیک برایشان تجویز نمی‌شود و منع مصرف دارد.

1. سابقه خانوادگی یا شخصی سرطان تیروئید
   • اگر سابقه خانوادگی یا شخصی از کارسینوم مدولاری تیروئید که نوعی سرطان تیروئید است دارید یا به سندرم نئوپلازی اندوکرینی متعدد نوع ۲ (MEN2) مبتلا هستید، نباید از اوزمپیک استفاده کنید.
2. حساسیت به سماگلوتاید یا ترکیبات اوزمپیک
   • اگر به ماده فعال سماگلوتاید یا سایر اجزای این دارو حساسیت دارید، مصرف آن توصیه نمی‌شود.
3. مشکلات شدید گوارشی
   • افرادی که به بیماری‌های گوارشی شدید مانند گاستروپارزی یا تأخیر در تخلیه معده مبتلا هستند، ممکن است نتوانند این دارو را تحمل کنند و این دارو باعث حالت تهوع شدید در آن‌ها شود.
4. بارداری و شیردهی
   • مصرف اوزمپیک در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود، زیرا اثرات آن بر جنین یا نوزاد به‌طور کامل مشخص نشده است.
5. افراد زیر ۱۸ سال
   • اوزمپیک معمولاً برای افراد زیر ۱۸ سال تأیید نشده است و مصرف آن باید با نظر پزشک انجام شود.
6. افراد نیازمند به انسولین
   • اوزمپیک جایگزین انسولین نیست و ممکن است برای افرادی که نیاز به درمان با انسولین دارند، مناسب نباشد.
7. مشکلات کلیوی یا کبدی شدید
   • اگر مبتلا به بیماری‌های کلیوی یا کبدی پیشرفته هستید، مصرف اوزمپیک باید با احتیاط و تحت نظر پزشک باشد.

توصیه مهم اینکه قبل از شروع مصرف اوزمپیک، باید سوابق پزشکی و شرایط فعلی خود را با پزشک در میان بگذارید تا از ایمنی و اثربخشی دارو برای شما اطمینان حاصل شود. همچنین اگر قرار است جراحی یا هرکاری که نیاز به بیهوشی عمومی دارد، انجام دهید به جراح خود اطلاع دهید که از داروهای GLP-1  استفاده می‌کنید. زیرا داروهای GLP-1 فرآیند هضم را کند می‌کنند و ممکن است لازم باشد چند روز قبل از عمل مصرف آن‌ها را متوقف کنید تا مطمئن شوید معده شما پیش از دریافت بیهوشی خالی است.

نحوه مصرف و دوز مناسب اوزمپیک

نحوه تزریق و زمان‌بندی مصرف

نحوه مصرف اوزمپیک برای لاغری یا کنترل دیابت به صورت تزریق زیرجلدی است و معمولاً هفته‌ای یک بار تزریق می‌شود. محل‌های رایج تزریق شامل شکم، ران یا بازو است.

دوزهای پیشنهادی بر اساس وزن و شرایط جسمانی

دوز اولیه اوزمپیک معمولاً 0.25 میلی‌گرم است که به تدریج افزایش می‌یابد. پزشک ممکن است بر اساس نیازهای فردی و وزن شما دوز را تنظیم کند. توجه به دستورات پزشک در این مرحله بسیار ضروری است.

موارد احتیاط در استفاده از اوزمپیک

• احتیاط در مصرف همزمان با داروهای دیگر

اوزمپیک ممکن است با برخی داروها مانند انسولین یا داروهای کاهنده قند خون تداخل داشته باشد. این تداخل‌ها می‌توانند باعث کاهش بیش از حد قند خون شوند.

• هشدار برای زنان باردار و شیرده

مصرف اوزمپیک در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است بر رشد جنین یا کیفیت شیر مادر تأثیر بگذارد.

نقش ورزش و تغذیه در کنار استفاده از اوزمپیک

ترکیب اوزمپیک با رژیم غذایی مناسب

برای دستیابی به بهترین نتایج، استفاده از اوزمپیک باید همراه با یک رژیم غذایی سالم باشد. غذاهایی که غنی از فیبر، پروتئین و چربی‌های سالم هستند، می‌توانند احساس سیری طولانی‌تری ایجاد کنند و به اثربخشی دارو کمک کنند. مصرف قندهای ساده و غذاهای فرآوری شده را به حداقل برسانید تا تأثیرات مثبت اوزمپیک تقویت شود.

اهمیت فعالیت بدنی در بهبود نتایج

ورزش منظم، نه تنها متابولیسم بدن را افزایش می‌دهد بلکه باعث حفظ عضلات و تقویت عملکرد قلب و عروق نیز می‌شود. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا یوگا می‌توانند به شما کمک کنند تا همزمان با مصرف اوزمپیک وزن خود را سریع‌تر کاهش دهید و سلامت عمومی بدن خود را بهبود ببخشید.

نکات کلیدی برای استفاده مؤثر از داروی اوزمپیک

به پیشنهادمتخصصان تغذیه، مصرف اوزمپیک باید با تغییر سبک زندگی همراه باشد. رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و خواب کافی از جمله عوامل کلیدی هستند که می‌توانند اثربخشی این دارو را افزایش دهند.

از طرفی ما نگران عدم مصرف پروتئین و فیبر کافی در اثر مصرف آمپول‌های لاغری هستیم. به این علت که با کاهش اشتها در اثر تزریق آمپول، مصرف موادغذایی کاهنده اشتها مانند فیبر و پروتئین شاید بیمار را اذیت کند و احساس سیری شدید به فرد دهد. درهرصورت برنامه غذایی شما باید طوری تنظیم شود که مصرف پروتئین در رژیم غذایی کم نشود تا عضلات تحلیل نروند.

راهکارهای جلوگیری از اثرات جانبی منفی آمپول اوزمپیک

• مصرف دارو طبق دوز پیشنهادی پزشک
• نوشیدن آب کافی برای کاهش عوارض گوارشی
• پرهیز از مصرف همزمان داروهایی که ممکن است با اوزمپیک تداخل داشته باشند

تعدادی از سوالات رایج درباره اوزمپیک:

نتیجه‌گیری

اوزمپیک یک داروی موثر و علمی برای کاهش وزن است که از طریق کاهش اشتها و تنظیم هورمون‌ها به بهبود وزن و سلامت عمومی کمک می‌کند. با این حال، استفاده از این دارو باید تحت نظارت پزشک انجام شود و همراه با تغییر سبک زندگی باشد.