به عنوان یک خانم باید بگویم حقیقتا علائمی مثل نامنظمی قاعدگی یا رشد موهای زائد یا داشتن جوش در سنین بالای بیست سال میتواند نشانه های خوبی نباشد و با دیدن این علائم ذهن ما به سمت وجود کیست در تخمدان می رود. از آنجایی که سندروم تخمدان پلی کیستیک خیلی شایع شده است و 5-15 % زنان دنیا به این سندروم مبتلا هستند پس تعجبی ندارد اگر تشخیص این سندروم برای هر کدام از ما داده شود. اگر این علائم بخاطر کیست تخمدان باشد، تازه اول ماجراست و باید کمر همت ببندید تا این کیست ها را کنترل کنید.مخصوصا اگر قصد بارداری داشته باشید رژیم غذایی برای تنبلی تخمدان به شدت میتواند برای شما کاربردی باشد.
PCOS یا سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست؟
PCOS یا سندروم تخمدان پلی کیستیک شرایطی است که توازن هورمونی در خانم ها به هم میریزد و این عدم توازن باعث بروز علائم ناخوشایندی میشود. همان طور که از اسم این سندروم مشخص است ، تخمدان دچار تعدادی کیست میشود که در واقع فولیکول های متشکل از مایع هستند و گاها سونوگرافی این کیست ها را نشان نمیدهد ولی پزشک متخصص بنابر وجود سایر علائم این بیماری را تشخیص میدهد.
در بدن یک خانم سالم، زمانی که تخمک در فولیکول ها به اندازه کافی بالغ شود از فولیکول رها شده و تخمک گذاری انجام میشود اما در خانم هایی که مبتلا به PCOS هستند بعلت عدم تعادل هورمون های جنسی این تخمک آزاد نمی‌شود در نتیجه تخمک‌گذاری رخ نمیدهد و بیمار قاعدگی های نامنظم را تجربه میکند.
علائم تنبلی تخمدان را بهتر بشناسید
چرا به PCOS مبتلا شدید؟
· ژنتیک
اگر در خانواده درجه یک کسی مبتلا به این سندروم باشد، پس شانس ابتلای شما هم بالا میرود.
· چاقی و اضافه وزن
چاقی مخصوصا در ناحیه شکم احتمال بروز این سندروم را افزایش میدهد. با کاهش وزن و سایز این سندروم به راحتی کنترل میشود. (برای دریافت رژیم متناسب با شرایط خود اینجا کلیک کنید)
· قاعدگی زودرس
قاعدگی در سنین پایین شانس ابتلا به PCOS را افزایش میدهد.
· سبک زندگی ناسالم
اصلاح سبک زندگی اولین و مهمترین قدم برای درمان است.
چاقی شکمی
چاقی شکمی شانس ابتلا به بیماری های مزمن مثل دیابت ، PCOS ، کبد چرب و … را افزایش میدهد. نکاتی که برای رژیم غذایی برای لاغری شکم کاربردی است را میتوانید در این مقاله بخوانید.
- مقاومت به انسولین
مقاومت به انسولین یکی از نشان های این بیماری است که با کاهش وزن و ورزش به راحتی درمان میشود.
برای دریافت رژیم متناسب با شرایط خود اینجا کلیک کنید
با ابتلا به PCOS چه عوارضی برایم پیش می آید؟
· چاقی
یکی از عوارض سندروم تخمدان پلی کیستیک چاقی و اضافه وزن میباشد. چاقی باعث افزایش سلول های چربی شده و این سلول ها باعث ترشح بیشتر هورمون استروژن میشوند. عدم تعادل بین مقادیر استروژن و پروژسترون سبب بروز این سندروم میشود.
· دیابت
در این سندروم بعلت افزایش سطح قند خون و انسولین و عدم توانایی سلول ها برای استفاده از قند موجود در خون احتمال بروز دیابت افزایش میابد.
· کبد چرب
چاقی شکمی که در اثر این سندروم به وجود می آید شانس ابتلا به کبد چرب را افزایش میدهد.
· افسردگی
افسردگی یک عارضه رایج این سندروم میباشد و تعداد زیادی از خانم های مبتلا به این سندروم دچار استرس و افسردگی میشوند.
· ناباروری
اگر به موقع به داد این سندروم نرسید و درمان های لازم را انجام ندهید ممکن است باروری را با مشکل رو به رو کند.
روش های تشخیص PCOS
سونوگرافی: در سونوگرافی پزشک میتواند سایز تخمدان ها و کیست‌ها را ببیند.
آزمایش خون: پارامتر‌هایی که در این سندرم اندازه گرفته میشوند شامل:
· FSH یا هورمون محرکه فولیکولی
این هورمون از مغز ترشح میشود و سبب باروری میشود. در این سندروم FSH ممکن است نرمال باشد و یا حتی کاهش یابد.
LH
این هورمون هم از مغز ترشح شده و سبب تخمک گذاری میشود. در این سندروم LH افزایش میابد.
LH/FSH (نسبت LH به FSH در تنبلی تخمدان)
نسبت هورمون LH به FSH خیلی مهم است و یکی از روش های تشخیص، برهم خوردن نسبت fsh به lh در تخمدان پلی کیستیک است. بطور معمول این نسبت باید یک به یک باشد ولی در PCOS این نسبت دو ب یک یا سه به یک میشود. (سطح LH خیلی افزایش میابد).
تستوسترون
تستوسترون یک هورمون مردانه است ک در خانم ها به میزان خیلی کم یافت میشود ولی در سندروم تخمدان پلی کیستیک سطح این هورمون در خون افزایش میابد. ( اکثر PCOS بعلت افزایش همین هورمون میباشد. )
استروژن
یک هورمون زنانه که نقش مهمی در چرخه قاعدگی و پریودهای منظم دارد. در این سندروم سطح استروژن ممکن است نرمال بماند و یا در برخی موارد افزایش یابد.
SHBG یا گلوبولین متصل به هورمون جنسی
این پروتئین ناقل هورمون های جنسی در خون میباشد که در PCOS کاهش میابد.
هورمون DHEAs
این هورمون از غدد فوق کلیه ترشح میشود و به ترشح هورمون های دیگر مثل تستوسترون و استروژن کمک میکند. در زنانی که در آن ها صفات مردانه مثل ریزش مو مدل مردانه دیده میشود و به نظر می رسد هورمون های مردانه زیادی داشته باشند،این تست انجام میشود.در سندروم تخمدان پلی کیستیک معمولا این هورمون مقداری افزایش میابد.
دیگر آزمایش ها شامل قند خون ناشتا، پروفایل لیپیدی و TSH میباشد.
درمان PCOS به چه صورت است؟
در کنار درمان های دارویی که پزشک برای شما انجام میدهد رعایت نکات تغذیه ای تاثیر خیلی مهمی در درمان این سندروم دارد.
این سندروم ارتباط نزدیکی با سبک زندگی دارد. کسانیکه سبک زندگی ناسالمی دارند، احتمال بروز این سندروم بیشتر میشود و یا روند درمان به کندی پیش میرود.
اولین قدم برای درمان این سندروم، اصلاح سبک زندگی میباشد. اصلاح سبک زندگی یعنی تغذیه سالم و داشتن فعالیت بدنی.
برای دریافت رژیم متناسب با شرایط خود اینجا کلیک کنید
با اصلاح سبک زندگی و کاهش وزن و مصرف داروهای مربوطه،می توانید به راحتی این بیماری را مدیریت کنید، علائم آن را کنترل کنید و بعد از چند ماه رعایت این نکات،بارداری به راحتی اتفاق خواهد افتاد
سه مدل رژیم در این سندروم پیشنهاد میشود:
1. رژیم با نمایه گلایسمی پایین:
در این رژیم کربوهیدرات سبوس دار مانند نان سبوس دار یا برج قهوه ای جایگزین کربوهیدرات ساده مانند قند، شکر، شیرینی و نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه و دلستر میشوند. کربوهیدرات سبوس دار برعکس کربوهیدرات ساده سطح انسولین را خیلی آرام افزایش میدهند. موادغذایی دیگر مانند حبوبات ، آجیل و دانه ها، سبزیجات و میوه ها نیز در این رژیم توصیه میشوند.
2. رژیم ضد التهاب
رژیم توصیه شده بعدی در سندروم تخمدان پلی کیستیک ، رژیم ضد التهاب می باشد. مواد غذایی توصیه شده در این رژیم شامل توت ها، ماهی، سبزیجات برگ سبز، روغن زیتون فرابکر و گردو التهاب را در این بیماران کاهش می دهند.
3. رژیم DASH
این رژیم اولین بار برای بیماران مبتلا به پرفشاری خون مطرح شد ولی بعد ها دیده شد که این رژیم برای کاهش علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک نیز میتواند مفید باشد. رژیم DASH متشکل از ماهی، مرغ، بلدرچین و مابقی ماکیان، سبزی، میوه، لبنیات کم چرب و غلات سبوس دار میباشد. در این رژیم، مواد غذایی سرشار از چربی های اشباع مانند گوشت قرمز ، سوسیس و کالباس و … باید محدود یا حذف شوند.
بعد از اصلاح رژیم و تغذیه نوبت فعالیت بدنی میباشد.
ورزش قدرتی و هوازی در کنار هم تاثیر فوق العاده ای در بهبود کیست ها یا تسکین علائم آن ها دارند.
مواد غذایی مفید در کنترل PCOS
- غذاهای تازه و فراوری نشده
- مواد غذایی پرفیبر مانند حبوبات، آجیل و دانه ها، سبزیجات و …
- ماهی های پرچرب مثل سالمون و …
- سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج
- کلم بروکلی و گل کلم
- میوه های قرمز مانند انار و انگور قرمز
- روغن زیتون فرابکر
- زردچوبه و دارچین
مواد غذایی مضر برای PCOS
- کربوهیدرات تصفیه شده مانند نان لواش یا تافتون یا بربری
- غذای سرخ شده و فست‌فود ها
- نوشیدنی های شیرین مانند نوشابه و آبمیوه های صنعتی
- گوشت قرمز ( ترجیحا به دو وعده در هفته محدود شود )
- همبرگر، سوسیس و کالباس
- روغن جامد
سخن پایانی:
سندروم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS شرایطی است که 5-15% زنان دنیا را تحت تاثیر قرار داده است.اما خبر خوب اینکه این بیماری هم قابل پیشگیری است هم قابل کنترل. این سندروم همانند کبد چرب ارتباط نزدیکی با سبک زندگی شما دارد. داشتن تغذیه سالم،150 دقیقه فعالیت بدنی در هفته، کاهش وزن و حفظ این وزن کاهش یافته و درنهایت کاهش چربی دور شکم تاثیر چشمگیری بر بهبود شرایط این سندروم دارد.
خیلی مطالب خوبی بود ممنون ازتون❤️❤️
مرسی از نظرتون دوست عزیز خوشحالم که براتون مفید بود ??